Tác giả: Mahajan, V. K., Patil, A., Blicharz, L., Kassir, M., Konnikov, N., Gold, M. H., … & Goldust, M.
Người dịch và Biên soạn: Nguyễn Thị Ngọc Huyền – Phòng nghiên cứu & phát triển – Công ty TNHH Thương Mại Giao – GIAO TRADING CO.,LTD
Nám da (tiếng Hy Lạp- Melas; Black) là tình trạng tăng sắc tố da mắc phải phổ biến, chủ yếu ảnh hưởng đến các vùng da tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời như trán, má, mũi, môi trên và cằm, và đôi khi là cổ và cẳng tay.
Nám da mặc dù không nguy hiểm đến tính mạng nhưng ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống về thẩm mỹ, làm bạn mất tự tin. Hiện nay có nhiều phương pháp điều trị nhưng vẫn không đạt yêu cầu về hiệu quả hoặc xuất hiện các tác dụng phụ như tăng sắc tố sau viêm, và tái phát thường xuyên sau khi ngừng điều trị.
Bài viết này trình bày tổng quan các phương pháp thẩm mỹ hay sử dụng hiện nay để điều trị nám da.
1. Mức độ nám da
Trước khi đi vào các phương pháp điều trị nám, mình sẽ phân biệt các mức độ nám da để đánh giá lâm sàng về nám da
Dựa vào mức độ tăng sắc tố và diện tích tổn thương:
- Thể nhẹ: tăng sắc tố nhẹ và tổn thương khu trú ở hai bên gò má.
- Thể trung bình: tăng sắc tố đậm hơn, tổn thương khu trú hai bên gò má, bắt đầu lan ra các vị trí khác.
- Thể nặng: tăng sắc tố đậm, tổn thương lan rộng ra cả thái dương, trán hoặc mũi.
- Thể rất nặng: tăng sắc tố rất đậm, tổn thương lan rộng ngoài mặt còn có thể xuất hiện ở cánh tay trên
Dựa vào vị trí khu trú của tổn thương:
- Rám má thượng bì: chủ yếu là các dát màu nâu, vàng nâu…
- Rám má trung bì: tổn thương khu trú hoàn toàn trung bì, trên lâm sàng là các dát sắc tố xanh, xanh đen, bờ thường rõ, kích thước nhỏ.
- Rám má hỗn hợp: tổn thương khu trú ở cả thượng bì và trung bì, trên lâm sàng các dát tăng sắc tố có màu không đồng đều, chỗ vàng nâu, chỗ nâu đen, xanh đen, xen kẽ nhau.
2. Các phương pháp thẩm mỹ gần đây trong điều trị nám
Các mục tiêu chính của việc điều trị đều liên quan đến ức chế sự tăng sinh của tế bào hắc tố, hình thành và tiến triển các thể hắc tố thông qua ức chế tổng hợp melanin và hoạt động của tế bào melanocyte, phân hủy – loại bỏ melanin và phá vỡ các hạt melanin chứa trong melanosome.
Hiện nay, các phương pháp thẩm mỹ vẫn là ưu tiên hàng đầu trong điều trị nám, giảm hình thành và ngăn ngừa nám tái phát trở lại. Chẳng hạn như: peel da bằng hóa chất, mài da, laser, IPL, lăn kim điều trị đơn lẻ hoặc có phác đồ điều trị kết hợp. Các phương pháp này thường có ích trong các trường hợp kháng thuốc hoặc khó điều trị. Tuy nhiên, vẫn có một số tác dụng không mong muốn đi kèm như nguy cơ tăng sắc tố tái phát, phát ban dạng mụn, mề đay, đốm xuất huyết, tái kích hoạt nhiễm trùng Herpes simplex.
Peel da điều trị nám
Acid glycolic, acid salicylic, acid trichloracetic, dung dịch Jessner và acid phytic là các loại peel hóa học thường được sử dụng để điều trị nám.
Mặc dù peel da hóa học cải thiện tình trạng tăng sắc tố bằng cách loại bỏ melanin, nhưng phương pháp này có thể gây kích ứng và tăng sắc tố sau viêm, đặc biệt ở những bệnh nhân có da theo phân loại Fitzpatrick III-V. Hiện nay, peel da hóa học có thể kết hợp với nhiều phương pháp điều trị khác để tăng hiệu quả, bao gồm thuốc uống, thuốc bôi hoặc laser hoặc ánh sáng xung cường độ cao.
Các loại peel mới hơn như peel acid phytic và peel acid amin từ trái cây được phát triển để khắc phục những nhược điểm của peel thông thường. Peel acid phytic có độ pH thấp và không cần trung hòa. Đối với loại peel này, thường bôi lên mặt, để qua đêm và sử dụng một lần mỗi tuần. Hiệu quả lâm sàng thường được quan sát thấy sau 5–6 buổi điều trị.
Peel da hóa học với tretinoin 10% được biết đến gần đây là hiệu quả trong điều trị nám. Ilknur và các cộng sự trong một nghiên cứu ngẫu nhiên, mù đơn cho thấy peel acid amin từ trái cây vượt trội hơn peel acid glycolic trong điều trị nám sau 12 buổi. Các lớp peel acid amin có độ pH kiềm, được dung nạp tốt hơn so với các peel thông thường. Phương pháp peel này hiệu quả khi sử dụng kết hợp với liệu trình trị liệu ba ( Sự kết hợp của hydroquinone với một dạng retinoid và một corticosteroid) cho một bệnh nhân bị nám kháng trị.
Laser điều trị nám
Việc sử dụng liệu pháp laser và ánh sáng dựa trên các quan sát cho thấy hắc tố có phổ hấp thụ rộng. Melanosome có thời gian giãn nhiệt ngắn (50–500 nano giây). Do đó, các bước sóng cần phải thâm nhập sâu và lâu hơn để loại bỏ hắc tố da.
Một số laser và thiết bị hoạt động theo nguyên tắc bước sóng ánh sáng thường sử dụng đơn trị liệu hoặc kết hợp với các phương thức khác để điều trị nám, chủ yếu ở da theo phân loại Fitzpatrick thuộc loại II–IV.
Cần phải sử dụng thận trọng trong điều trị vì có thể ảnh hưởng các mô xung quanh và kết quả là viêm và thay đổi sắc tố có thể kéo dài. Do đó, phải lựa chọn phương pháp laser phù hợp để điều trị nám. Laser Q-switched ruby và laser erbium:yttrium-aluminum-garnet (Er:YAG) có thể làm trầm trọng thêm tình trạng nám da. Và việc kết hợp laser carbon dioxide với laser alexandrite Q-switched không có lợi mà còn có nguy cơ làm trầm trọng thêm tình trạng nám ở những bệnh nhân có làn da sẫm màu.
Tuy nhiên, những tia laser này khi được sử dụng đúng cách kết hợp với việc làm mát đầy đủ và trong điều kiện laser không bóc tách có thể hữu ích, đặc biệt là khi kết hợp với các phương pháp điều trị tại chỗ bao gồm cả thuốc bôi sử dụng triamcinolone hoặc các corticosteroid tại chỗ có hiệu lực trung bình khác.
Về sản phẩm peel da điều trị nám da hiệu quả
1. Sản phẩm BIOMATRIX M-JESSNER PEEL
Thành phần chứa Resorcinol 14% hiệu quả nâng tone và kéo dài sự rạng rỡ, cải thiện chất lượng da rõ rệt. Chống lại các dấu hiệu của quá trình lão hoá tự nhiên và do tiếp xúc với tia UV, tiêu sừng và giảm mụn trứng cá. Hiệu quả chống lại các đốm đồi mồi, nám da
ƯU ĐIỂM:
Salicylic acid 2%
Tiêu sừng. Salicylic acid nới lỏng và phá hủy các desmosomes (phần đính kèm giữa các tế bào ở lớp ngoài của da), giúp các thành phần hoạt tính dễ dàng xâm nhập vào tế bào.
Lactic acid 9,5%
- Tăng cường độ ẩm cho da để trẻ hóa, là một phần của yếu tố giữ ẩm tự nhiên.
- Giúp giảm số lượng và độ sâu của các nếp nhăn. Kích thích sản xuất ngoại bào của lớp hạ bì (collagen, elastin, glycosaminoglycans).
Resorcinol 14%
- Tiêu sừng. Có liên quan đến phenol và có tác dụng trẻ hóa.
- Gây chia tách lớp tế bào hạt, giãn mạch, tăng hoạt động phân bào của tế bào lớp đáy. Tăng cường tăng sinh nguyên bào sợi và làm dày lớp hạ bì.
*Những thành phần này có tác dụng giúp giảm mụn, kháng viêm, tiêu sừng, giảm nám, tàn nhang, đồi mụn, thâm mụn…
2. Peel chồng peel với Biomatrix Retinol cream peel
Với công nghệ Retinol bọc liposome hiện đại tiên tiến của Châu Âu, Biomatrix Retinol cream peel giúp tăng cường độ ổn định và bền vững của hoạt chất trên da. Từ đó, giúp tăng cường hoạt động và thẩm thấu sâu hơn vào da giúp có hiệu quả trị liệu nhanh hơn, đặc biệt khi kết hợp chồng peel với BIOMATRIX M-JESSNER PEEL. Tăng cường hiệu quả của peel da điều trị nám, đồi mồi cùng với trẻ hóa làn da, giúp làn da căng bóng, tươi mới, đầy sức sống
Thành phần gồm 3 dạng dẫn xuất khác nhau của Retinol ở nồng độ 5%:
- Retinyl acetate: là hoạt chất chính có tác dụng tái tạo và làm săn chắc da mạnh mẽ.
- Natri retinoyl hyaluronate: là một este acid hyaluronic và retinoic, giúp tăng tính ổn định của retinol, đảm bảo dù ở nồng độ thấp nhưng độ ổn định sinh học cao, đồng thời giảm khả năng kích thích da.
- Retinyl palmitate: là este của retinol và acid palmitic, ít kích ứng và ổn định hơn so với retinol acetate.
Đặc biệt, kết hợp với thành phần Tetrapide-15. Đây là hoạt chất thuộc nhóm peptide với kích thước phân tử nhỏ, giúp:
- Tác dụng chống viêm mạnh.
- Giảm mức độ dẫn truyền thần kinh các chất tiền gây viêm trong các mô và cho phép tăng ngưỡng nhạy cảm, cũng như giảm khả năng kích ứng da đối với các yếu tố môi trường.
- Loại bỏ ngứa, nóng rát và những cảm giác đau đớn khác
Với công nghệ mới tiên tiến độc quyền của hãng, Biomatrix Retinol cream peel hiệu quả, an toàn với peel da, đặc biệt khi kết hợp chồng peel với Biomatrix M-Jessner peel
Giúp thẩm thấu nhanh, ổn định vào da mà không gây nóng rát, hay kích ứng da quá mức.
Trải nghiệm các sản phẩm trên tại: biotime.vn ; GIAO TRADING CO.,LTD
Tài liệu tham khảo
[1] Mahajan, V. K., Patil, A., Blicharz, L., Kassir, M., Konnikov, N., Gold, M. H., … & Goldust, M. (2022). Medical therapies for melasma. Journal of cosmetic dermatology, 21(9), 3707-3728.
[2] Ilknur T, Bicak MU, Demirtasoglu M, Ozkan S. Gycolic acid peels versus amino fruit acid peels in the treatment of melasma. Dematol Surg. 2010;36:490-495
